| |
شاليكوبي‌ها؛ عاملي در بالابودن ضايعات برنج*
در انتظار رديف اعتباري خاص در طول برنامه پنجم
|
بررسي‌ها نشان داده در حالي که فن‌آوري‌هاي مورد استفاده صنعت شاليکوبي در ساير کشورها علاوه بر برخورداري از تنوع بسيار، از جنبه کاهش ضايعات و هم چنين کاهش مصرف سوخت در کارخانه‌ها نيز پيشرفته هستند، اما سطح فن‌آوري صنعت شاليکوبي در کشور ما قابل قياس با اين فن‌آوري‌ها نيست و يكي از عوامل بالابودن ضايعات برنج در كشورمان نيز همين موضوع است.
|
|
به گزارش خبرنگار كشاورزي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، كارشناسان بسياري معتقدند كه فن‌آوري‌هايي مورد استفاده در صنعت شاليکوبي کشور بسيار قديمي، سنتي و فرسوده بوده و به حدود 120 سال پيش برمي‌گردد و استفاده از آن در بسياري از کشورها منسوخ شده است.
در همين زمينه چندي پيش عنايت‌الله تورنگ ـ رييس سازمان جهاد كشاورزي مازندران ـ گفته بود: دستگاه‌هاي شاليکوبي موجود در شهرهاي مازندران به دليل قدمت و خارج از رده بودن با ضريب تبديل 55 درصد در حال فعاليت هستند که باعث افزايش ضايعات برنج مي‌شود.
در اين بين چند سالي هست كه خبرهايي از اصلاح و بازسازي شاليكوبي‌هاي كشور شنيده مي‌شود ولي تاكنون هيچ گونه اقدام اجرايي در اين زمينه انجام نشده و همه چيز تنها در حد حرف باقي مانده است و همچنان صاحبان شاليكوبي‌هاي كشور نسبت به فرسوده بودن كارخانه هاي خود معترض و خواستار حمايت دولت در اين زمينه هستند.
البته عليرضا پوربصير ـ مديرکل صنايع تبديلي و تکميلي معاونت آب،خاک و صنايع وزارت جهاد کشاورزي ـ در گفت‌وگو با خبرنگار كشاورزي ايسنا اظهار كرد: براي كمك به بازسازي واحدهاي شاليكوبي طرحي براي بازسازي و نوسازي شاليكوبي‌ها در دفتر صنايع تبديلي و تكميلي تهيه شد كه متاسفانه در برنامه چهارم توسعه قرار نگرفت و رديف اعتباري خاصي براي آن تصويب نشد.
وي افزود: با توجه به ضايعات بالا در اين بخش و فرسودگي ماشين آلات طي چهار سال گذشته دفتر صنايع تبديلي از محل كمك‌هاي فني و اعتباري با صرف 468 ميليارد ريال توانست 203 واحد را در هفت استان كشور مورد بازسازي و اصلاح ساختار قرار دهد كه عمده اين واحدها در استان‌هاي برنج خيز كشور است.
پوربصير گفت: طي ارزيابي اوليه و بررسي‌هاي انجام شده از مهمترين نتايج اجراي اين طرح كاهش پنج درصدي برنج شكسته بوده كه موجب رضايت نسبي صاحبان شاليكوبي، زارعين برنج كار و افزايش درآمد كشاورزان شده است.
وي ادامه داد: با توجه به اينكه در آستانه برنامه پنجم توسعه هستيم طرح اصلاح ساختار شاليكوبي را مورد بازنگري قرار داده و معتقديم در صورتي كه در برنامه پنجم قرار گيرد و رديف اعتباري مشخصي براي آن تخصيص يابد مي‌توان گام مهمي را در جهت كاهش ضايعات و افزايش بهره‌وري و استفاده بهينه از انرژي در اين صنعت برداشت.
مديرکل صنايع تبديلي و تکميلي معاونت آب، خاک و صنايع وزارت جهاد کشاورزي افزود: در اين طرح در مجموع 650 واحد توليدي با تسهيلات 570 ميليارد ريال مورد بازسازي و نوسازي قرار خواهد گرفت و همچنين 15 واحد توليدي با حداكثر ظرفيت 150 هزار تن برنج سفيد و سرمايه‌گذاري 225 ميليارد ريالي احداث خواهد شد كه اين مجموعه حدود 6/1 ميليون تن شلتوك كشور را ساماندهي خواهد كرد.
وي تخصيص رديف اعتباري مشخص براي تامين مالي طرح،اعطاي وام‌هاي كم بهره و با زمان بازپرداخت طولاني مدت، تامين وثيقه مورد نياز طرح از طريق پذيرش اسناد مالكيت كارگاه شاليكوبي و تامين سرمايه در گردش براي كارگاه‌هاي بازسازي شده را از الزامات اجراي اين طرح دانست.
پوربصير به مهمترين دستاوردهاي اجراي اين طرح اشاره كرد و گفت: كاهش پنج درصدي ضايعات برنج شكسته كه مي‌تواند از ضايع شدن حدود 55 هزار تن برنج سفيد جلوگيري كند، تلاش در جهت خودكفايي و بازگشت ارزش افزوده به بخش كشاورزي و كاهش مصرف سوخت در شاليكوبي‌ها از مهمترين دستاوردهاي اجراي اين طرح هستند.
ازآنجايي كه برنج يكي از محصولات استراتژيك كشور بوده و طي سال‌هاي گذشته وعده‌هاي بسياري در زمينه خودكفايي آن داده شده، لازم است در راستاي كاهش ضايعات آن به عنوان يكي از موانع خودكفايي گامهاي بلندتري برداشته شود كه به طور حتم اصلا ح ساختار شاليكوبي‌ها در جهت كاهش ضايعات مي تواند اقدام بسيار موثري باشد.
|